Yanma
Yakıtların oksijen ile tepkimeye girerek ısı ve diğer yanma ürünlerinin oluşmasına yanma diyoruz. Biz havanın içindeki oksijen ile birlikte yakıtı karıştırarak yanmayı gerçekleştiriyoruz. Bu hava miktarının gerekenden az yada çok olması yanmanın özelliklerini belirler. Dolayısıyla oluşan ısı miktarını ve diğer yanma ürünlerinin cins ve miktarlarını yanma havası belirler. Bu nedenle yakıt-hava karışımındaki, hava durumuna göre yanmayı
a) Az hava ile yanma
b) Fazla hava ile yanma
c) Tam yanma olarak isimlendiriyoruz.
a) Az hava ile yanma
Az hava ile yanmanın en belirgin özelliği lazer gazının çok koyu renkli ve isli olmasıdır. Ayrıca alev rengi de olması gerekenden daha koyu renktedir. Ayrıca baca gazı analiz cihazı ile ölçüm yapıldığında CO(karbonmonoksit) fazla görülecektir. Bu durumda ısı geçiş yüzeylerinde is ve kurum birikecek, ısı geçişi zorlanacaktır. Hem bu nedenle hem de yaktığımız yakıtın kimyasal enerjisinin tamamını ısıya çeviremediğimizden dolayı yakıt tüketimimiz artar. Ayrıca zehirli bir gaz olan CO, baca gazının is ve kurumu bacadan attığımızdan dolayı çevre kirliliğine neden oluruz.
Bu da bilindiği gibi hem işletme ekonomisini, hem ülke ekonomisini hem de yaşadığımız çevre için büyük zarartır.
b) Fazla hava ile yanma
Fazla hava ile yanma durumunda alev rengi çok açık ve parlaktır. Baca gazı hemen hemen gözle görülmez. Bu durumda ocak sıcaklığı düşer. Baca gazı sıcaklığı artar. Böylece aynı miktardaki buharı elde etmek için daha fazla yakıt yakmak durumunda kalırız. Daha fazla yakıt yaktığımız için daha fazla baca gazı atarız. Dolayısıyla çevreyi de gerekenden fazla kirletmiş oluruz. Yine hem işletme ekonomisi yönünden, hem ülke ekonomisi yönünden hem de çevre sağlığı yönünden olumsuz bir durum ortaya çıkmış olur.
Demek ki az hava ile yanma da fazla hava ile yanma da aynı şekilde zararlıdır.
c) Tam yanma
Tam yanma da genellikle alev rengi katı ve sıvı yakıtlarda açık sarı – portakal renginde olur. Gaz yakıtlarda ise mavidir. Yanma ürünlerinde ve geri kalan kısımlarda yanıcı madde bulunmaz ise yanma tam yanmadır. Baca gazı içinde CO(karbonmonoksit) bulunması hem çevreye zarar verecektir, hem de yakıt miktarını arttırır. Ayrıca O2 ölçümü ile de yanmanın fazla hava yönünde olup olmadığı araştırılmalıdır. Bunların dışında baca gazı sıcaklığı da kazan verimi üzerinde direkt rol oynar. Baca gazı sıcaklığı yakıt cinsi ve yakıt bileşenlerine bağlıdır. Kükürt ve kükürtlü bileşikler içeren yakıtlarda baca gazı sıcaklığı 160°C altına düşürülmemelidir. Aksi halde kükürt havanın içindeki oksijen ve hidrojen ile birleşerek sülfürik asit oluşumuna olanak verilmiş olunur. İdeal bir yanmada baca gazının kabondioksit ve azot gazından oluşması gerekir. Fakat biz genellikle yanmayı bir miktar fazla hava ile yaparız. Ayrıca doğalgaz içinde kükürt bulunmadığından baca gazı sıcaklığı 56°C’ta kadar düşürülebilir. Yakıtın içinde karbon miktarının artması alev renginin kırmızıya dönmesine, hidrojen miktarının artması ise yanma sonucu oluşan su miktarının (su buharı) artmasına neden olmaktadır. İyi bir yanma sonucunda baca gazı içinde %12-13 CO2 bulunmalı, CO miktarı ise mümkün olan en alt seviyede olmalıdır.